เที่ยวเขตเวเนโต้part III

.."มันคือเทศกาลสำหรับช่วงเวลาที่ผู้คนทุกชนชั้นจะมีฐานะเท่ากันและมาร่วมฉลองร่วมกันก็คือทางเดียวที่จะทำแบบนั้นได้ก็ต้องไม่รู้ว่าเป็นใคร .."

เทศกาลเวนิสกับความหมายของหน้ากาก Carnival of Venice:

cr:pic from pixabay

ไม่ว่าคุณจะชอบเที่ยวแบบเทศกาลประจำเมืองหรือไม่ แต่ถ้าคุณเคยเดินเล่นในเมืองเวนิสก็คงต้องเคยเห็นหน้ากาก (mask) แบบต่างๆ แขวนอยู่หน้าร้านค้าของที่ระลึก มันเกี่ยวข้องกับเมืองนี้อย่างไรและแต่ละแบบมีความหมายอย่างไรคงมีนักท่องเที่ยวไม่กี่คนที่สนใจจะทราบ แต่มันควรรู้ไว้บ้างถ้ามาที่นี่ เล่าให้ฟังเลยแล้วกันว่าหน้ากากหรือมาสก์มันเป็นอุปกรณ์สำคัญที่ขาดไม่ได้สำหรับเทศกาลเวนิส Venetian carnival ซึ่งมันคือเทศกาลสำหรับช่วงเวลาที่ผู้คนทุกชนชั้นจะมีฐานะเท่ากันและมาร่วมฉลองร่วมกันก็คือทางเดียวที่จะทำแบบนั้นได้ก็ต้องไม่รู้ว่าเป็นใคร เพราะโดยธรรมชาติของคนเราจะไม่อยากสุงสิงกับคนที่เราเกลียดไม่ชอบหน้าหรือสามารถสนุกสนานไปกับผู้ที่ต่ำต้อยหรือน่ารังเกียจได้ ดังนั้นการสวมหน้ากากจึงทำให้สามารถอำพรางความเป็นตัวเองได้ไม่ว่าจะเป็นแหล่งกำเนิด อายุ เพศ หรือศาสนา ทำให้สนุกสนานกับงานโดยไม่ต้องรู้สึกเกรงใจหรือต่ำต้อย

ในขณะที่การสวมหน้ากากเป็นสัญลักษณ์และการบ่งบอกประเพณีของชาวเวนิเซียช่วงศตวรรษที่ 17 แต่มันก็ต้องเป็นไปตามกฎระเบียบที่เข้มงวด ตัวอย่างเช่นห้ามไม่ให้สวมหน้ากากนอกเวลางานรื่นเริง (และอื่นๆ ที่กำหนดไว้เฉพาะเจาะจง) หรือในสถานที่ศักดิ์สิทธิ์เช่นคริสตจักร ผู้ชายห้ามแต่งตัวตัวเองเป็นผู้หญิงและผู้หญิงก็ไม่ได้รับอนุญาตให้สวมหน้ากากในที่สาธารณะ

แต่เดิมชาวเมืองหน้ากากของเวนิสทำจากหนัง พอร์ซเลน หรือแก้ว และลักษณะการใช้ต่างกัน แต่วันนี้มันมักจะทำจาก gesso หรือเปเปอร์มาเช่และตกแต่งด้วยขนนกและอัญมณี ประเภทหลักๆ ของหน้ากาก Venetian มี Bauta Moretta gnaga medicodellaPesta Pantalone arlechino Colombina แม้ว่าวันนี้เครื่องแต่งกายที่สวมใส่ในเทศกาลจะแตกต่างจากต้นฉบับดั้งเดิมพอควรแต่ก็ยังมีพยายามรักษาประเพณีนี้ไว้อยู่

Bauta

Bauta บัวต้า คำนี้มีความหมายไม่ใช่แค่เป็นเพียงหน้ากาก แต่เป็นทั้งชุดที่สวมใส่ได้ทั้งชายและหญิง Bauta เป็นหนึ่งในเครื่องแต่งกายที่ได้รับความนิยมมากที่สุดของเทศกาลเก่าโดยเฉพาะอย่างยิ่งในศตวรรษที่สิบแปดและยังคงนิยมอยู่ในเทศกาลเวนิสสมัยใหม่ เครื่องแต่งกายประกอบด้วย tricorn คือหมวกสีดำ ผ้าคลุมหน้าและ tabarro เสื้อคลุมไหล่คู่สีขาวแบบดั้งเดิม สีน้ำเงินเข้มหรือสีแดงและตกแต่งด้วยจีบและเสื้อคลุมตัวนอก ผ้าคลุมหน้า การสวมใส่เครื่องแต่งกายแบบนี้ทำให้มันง่ายที่จะซ่อนอาวุธเข้ามา ซึ่งเมืองเวนิสได้ออกพระราชกฤษฎีกามาควบคุมการสวมใส่เครื่องแต่งกายและลงโทษรุนแรงมากกับคนที่ละเมิดกฎเหล่านี้

หน้ากากที่ใช้สวมใส่กับเครื่องแต่งกายนี้คือ larva เป็น หน้ากากสีขาวส่วนใหญ่มีรูปร่างเฉพาะช่วยให้ผู้สวมใส่จะกินและดื่มโดยไม่ต้องถอดมัน( picture credit: pinterest)

Moretta มอเร๊ตต้า

มักจะสวมใส่โดยผู้หญิง Moretta เป็นหน้ากากรีรูปไข่ที่ไม่มีสายหนัง เป็นหน้ากากกำมะหยี่ไม่มีเจาะรูเปิดปากนี่คือเหตุผลว่าทำไมมันจึงเรียกว่า 'หน้ากากใบ้’ หรือ servetta Muta ชื่อของมันมาจากคำว่า moro ซึ่งหมายความว่า 'สีดำ' ใน เวนิส ( picture credit: pinterest)

Medico della peste เมดิโกเดลลาเพสเต้

แต่ เดิม Medico della peste ไม่ได้เป็นหน้ากากงานรื่นเริง แต่เป็นเครื่องแต่งกายที่คิดค้นโดยแพทย์ชาวฝรั่งเศสชาร์ลส์เดอ Lorme และสวมใส่เพื่อป้องกันวัณโรค (plague ) ภัยพิบัติใหญ่ของยุโรปเป็นโรคติดต่อที่คร่าชีวิตชาวยุโรปนับแสน และมันก็เชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ของเมืองเวนิสเพราะเป็นเมืองที่ได้รับผลกระทบจากโรคระบาดหลายครั้งระหว่างปี 1361 และ 1680 และครั้งที่รุนแรงที่สุดในช่วงปี 1630-1631 นั้นมีการป่วยเจ็บล้มตายบันทึกได้ 46,000 คนจากประชากร 140,000 คน นักประวัติศาสตร์บางคนเชื่อว่าผลกระทบของภัยพิบัติเกี่ยวกับชีวิต และการพาณิชย์ในครั้งนั้นส่งผลให้เกิดการล่มสลายของนครรัฐเวนิส

เครื่องแต่งกาย Medico della peste ประกอบด้วยชุดเสื้อคลุมยาวถึงข้อเท้าเป็นสีดำและ/หรือชุดที่ทำจากผ้าหนักและมักจะเคลือบแว็กซ์ป้องกันติดเชื้อง่าย ถุงมือและหน้ากากเหมือนนกที่มีจงอยปากยาว หน้ากากที่ดูโดดเด่นเป็นสีขาวและมีครอบปิดบริเวณตาด้วยแก้ว มีสองรูจมูกขนาดเล็กและทำหน้าที่เป็นที่หายใจ (คล้ายหน้ากากป้องกันแก๊สพิษแบบดั้งเดิม) มักจะยาด้วยเครื่องเทศสมุนไพรฉุนหรือการบูรหอมและสารอื่นๆ ที่เชื่อว่าจะป้องกันผู้ใส่ไม่ให้ตกเป็นเหยื่อภัยพิบัติจากโรคระบาด ความคิดในสมัยนั้นคือการให้ห่างกลิ่นไม่ดีเพราะพวกเขาคิดว่าจะเป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดโรค(credit picture:from pinterest)

ทำไมชุดป้องกันโรคระบาดนี้เป็นเครื่องแต่งกายที่เหมือนนก ทฤษฎีของเค้าก็คือนกเป็นต้นเหตุหรือเป็นสื่อในการที่ทำให้โรคนี้แพร่กระจายแต่นกเองกลับไม่เป็นอะไร โรคร้ายทำอะไรนกไม่ได้ ก็เลยทำชุดเป็นนกอาจมีความหมายทางจิตวิญญาณบางอย่างส่วนเสื้อคลุมก็ทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้เชื้อเข้าสู่ผิวหนัง (สาเหตุที่แท้จริงของการติดเชื้อ) เป็นการวิเคราะห์ของแพทย์สมัยนั้น

Pantalone แพนตาโลเน่

Pantalone เป็นหนึ่งในหน้ากากเวนิสที่เก่าแก่ที่สุด ชื่อเต็มของมันคือ Pantalone de'Bisognosi ยังเป็นที่รู้จักในนาม Il Magnifico หรือ Babilonio ที่มาของมันน่าจะมาจาก SanPantaleone หนึ่งในบรรดาเซนต์ หรือนักบุญแห่งเมืองเวนิสที่มีโบสถ์คริสตจักรในชื่อของเขาในเขต (sestiere) Dorsoduro ที่นี่มีชื่อเสียงเรื่องภาพวาดบนเพดานอันยิ่งใหญ่ The Martyrdom and Apotheosis of St Pantalon ภาพวาดการทรมานตนเพื่อถวายพระเกียรติ St.Pantalon

Gnaga กังก้า

หน้ากากเวเนเชียนที่พบบ่อยก็คือ Gnaga เป็นส่วนหนึ่งของเครื่องแต่งกายที่สวมใส่โดยเพศชายที่ทำตัวหรือปลอมตัวเป็นผู้หญิง เครื่องแต่งกายแบบดั้งเดิม Gnaga จะรวมถึงเสื้อผ้าหญิงและหน้ากากแมวเพศหญิง และมักจะมีการห้อยตะกร้าใต้แขนที่มีลูกแมวน้อยอยู่ในนั้น คนที่สวมใส่เครื่องแต่งกายที่มักจะทำตัวแบบหญิงงามเมืองสามัญชน เวลาพูดจะต้องทำเสียงเยาะเย้ย หรือร้องแบบแมว..meows

( picture credit: pinterest)

Arlecchinoอาเล็ชกิโน

( picture credit: pinterest)

ถือเป็นหนึ่งในมาสก์ที่นิยมที่สุดของ ละครคอมมิเดีย Commedia del'Arte จาก Bergamo basso ของศตวรรษที่ 16 ซึ่งArlecchino เป็นตัวละคร และตอนนี้หน้ากากนี้ก็ถือว่าโดดเด่นที่สุดในงานเวนิสคาร์นิวัลสมัยใหม่ Colombinaหวานใจ​​ของตัวละคร Arlecchino, Colombina (หรือบ้างก็เรียกว่า Arlecchina) ไม่ได้เป็นหน้ากากที่แท้จริงเป็นเหมือน Servetta หรือหน้ากากแบบครึ่งหน้า แล้วก็เลือกเครื่องแต่งกายจากภูมิภาคที่ผู้แต่งตั้งใจจะ represents หรือเลือกที่จะเป็นตัวแทน (credit picture:bergamopost.it) ในแต่ละปีจะมีการประกวดหน้ากากและเครื่องแต่งกายที่ดีที่สุดจัดขึ้นวันละสองครั้งในช่วงเทศกาลเวนิส โดยการประกวดจะมีขึ้นที่จัตุรัสซานมาร์โค ผู้เข้าประกวดจะทยอยกันพาเหรดขึ้นบนเวทีและแสดงความสามารถโดยเน้นท่าทางที่เข้ากับบุคลิกของเครื่องแต่งกาย ขนนก วิกผม หมวกและแน่นอนหน้ากากของพวกเขา

ทุกวันนี้งานคาร์นีวัล หรือมาร์ดิการ์ ประจำเมืองนี้ก็ยังมีการจัดมาตลอดในช่วงฤดูหนาวประมาณเดือนกุมภาพันธ์ของทุกปีโดยจะมีการประกาศวันที่จะจัดล่วงหน้าไป 5 ปี ถือเป็นหนึ่งในงานฤดูหนาวที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของอิตาลี หากท่านวางแผนมาเที่ยวก็ดูกำหนดการข้างล่างนี้

 2016 - Carnevale date - February 9

 2017 - Carnevale date - February 28

 2018 - Carnevale date - February 13

 2019 - Carnevale date - March 5

 2020 - Carnevale date - February 25

#ความร #เวเนโต #อตาล